Էս ո՞նց եղավ, էս ու՞ր հասանք, էս ի՞նչ օրն ընկանք, բա մեր հայու էթնոգենը, արիականությունը, ազգային դիմագիծը, մեր հազարամյա պատմությունը, մեր միաբանությունը, մեր թասիբն ու նամուսը, բա մեր խիղճն ու ինքնասիրությունը:
Մեր ներկա աննախանձելի վիճակի ու դրա հետ կապված գոյաբանական լուրջ վտանգների մեջ գտնվելու հանգամանքը ստիպում են մեզ փնտրել այս երևույթի սկզբնապատճառները, քանի որ նման վիճակում առաջին անգամ չէ, որ հայտնվում ենք։
Որպեսզի սկսենք ճիշտ պատասխաններ գտնել խեղդող հարցերին՝ ի՞նչ է լինելու, ի՞նչ պետք է անենք և սկսենք ճիշտ հասկանալ իրականությունն ու ապագան, առաջարկում եմ մտքում պատկերացնել հետևյալ սցենարը։
Աշխարհի պատմությունը ակնհայտորեն ցույց է տալիս, որ ցանկացած մենթալիտետով մարդկանցից ու ժողովուրդներից, քաղաքակրթական ինչ մակարդակում էլ որ նրանք գտնվեն, հնարավոր է ստեղծել կայուն և զարգացող պետականություն։
Շատերը հիշում են, որ 2018 թվականին վարչապետի աթոռին հայտնված անձին լրագրողները հարցնում էին Ադրբեջանի հետ տարվող բանակցությունների ընթացքի մանրամասների մասին։ Ընդհանրապես քսան տարի ընթացող բանակցային գործընթացի մանրամասներին անտեղյակ այդ անձը, յուրահատուկ գռեհիկ պատասխան տվեց։
ՀՀ կառավարություն կոչված խունտան այսօր (26.10.2023 թ.-irates.am) տարածել է մի քարտեզ հրավիրատոմս, որով իբր թե «խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությամբ է հանդես գալիս։
Պետականության կայացման հետ կապված պրոբլեմների լաբիրինթոսում մերոնց և ոչ միայն մերոնց համար շատ կարևոր է սթափվել և դուրս գալ ինքնախաբեության թակարդից և ցանկությունը իրականության հետ շփոթելուց առաջացող թյուրիմացություններից։
Մի քանի օրում Արցախի հայաթափմանը նախորդել է ինն ամսվա շրջափակման փուլը, որը մեր պետականության ամենամութ, ամենաստվերային պրոցեսների փուլն է։ Այդ փուլից շատ բաներ գաղտնի են, շատ բաներ՝ անհասկանալի, դրանք գուցե հետագայում կբացահայտվեն, շատ բաներ գուցե մնան պատմության գերեզմանում, բայց կան նաև ակնհայտ փաստեր, կա հրապարակային վերլուծության համար անհրաժեշտ բազա։
Գիտե՞ք կրկնակի ցավը որն է. որ մենք նախ դավաճանել, պարտվել ենք ինքներս մեզ և հետո նոր՝ պարտվել ենք ոչ թե ուժեղ ու մեզ գերազանցող հակառակորդի, արժանի առաջնորդի ու ստրատեգի, այլ հոգեբանական մի շարք բարդույթներով, չինքնահաստատված, «աբիժնիկ» մի լակոտի:
2025 թվականի ապրիլի 4-ին Սամարղանդում տեղի ունեցավ Եվրոպական Միության և Կենտրոնական Ասիայի առաջին գագաթնաժողովը։
Դրան մասնակցել են Ղազախստանի, Ղրղզստանի, ՈՒզբեկստանի, Թուրքմենստանի առաջնորդները և ԵՄ ղեկավարությունը։ Հանդիպումից հետո բոլոր մասնակից թյուրքալեզու երկրները հռչակագիր ընդունեցին...